Versnellingsbak – Schakelen
In dit artikel wordt er ingegaan op de werking van de versnellingsbak en de daarbij behorende technische berekeningen. Hieronder allereerst een afbeelding van de samenstelling van een moderne versnellingsbak.
We gaan niet in op de precieze samenstelling van een dergelijke versnellingsbak, wel op de algemene werking.
Een versnellingsbak kan handmatig te bedienen zijn of het kan een automaat zijn. Hier gaan we in op de handmatige versnellingsbak. De versnellingsbak is in hoofdzaak bepalend voor het toerental van de wielen en het koppel en vermogen op de wielen. De uitgaande as van de motor is de ingaande as van de versnellingsbak en draait het motortoerental. Door de versnellingsbak wordt dit toerental omgezet in een voor dat moment gewenste toerental voor de wielen.
Meestal worden er 5 versnellingen gebruikt voor de versnellingsbak, welke allen een bepaalde reductiefactor hebben. In de onderstaande tabel is een voorbeeld weergegeven van een aantal reductiefactoren van een Mitsubishi Pajero 3.8 MIVEC met een koppel van 329 Nm.
Transmissie
1e versnelling 3.789
2e versnelling 2.057
3e versnelling 1.421
4e versnelling 1.000 (ook wel prise-direct genoemd)
5e versnelling 0.731
R achteruit 3.865
Wanneer het motortoerental bijvoorbeeld 2500 tpm is en er wordt in de 3e versnelling gereden, dan is het uitgaande toerental van de versnellingsbak gemakkelijk te bepalen door 2500 te delen door de reductiefactor 1.421. Dit komt neer op een toerental van ongeveer 1760 tpm. Het wieltoerental wordt verlaagd bij het schakelen naar een lagere versnelling en verhoogd bij schakelen naar een hogere versnelling.
Een versnellingsbak van een 4×4 is een mooi stukje techniek.
Nu hebben we het gehad over het toerental, dan blijven nog het over te brengen koppel en het vermogen over.
Hiervan is het koppel het meest interessant, het vermogen is eigenlijk alleen interessant voor de topsnelheid.
Het koppel is belangrijk voor de acceleratie, maar voor een 4×4 voertuig vooral interessant voor de eigenschappen in het terrein.
Waar we hierboven al gesproken hebben over de reductiefactoren en wat dit met het toerental doet, dit is eigenlijk andersom als de berekening van het koppel op de wielen.
Het uitgaande motorkoppel is maximaal 329 Nm.
Om het maximale koppel op de wielen in bijvoorbeeld de 1ste versnelling te bepalen, moet deze 329 vermenigvuldigt worden met de reductiefactor 3.789.
Dit komt neer op een uit de versnellingsbak uitgaand koppel van 1247 Nm.
Zoals alle 4×4 onderdelen, hebben ook de versnellingsbakken onderhoud en service nodig.
Wij als 4×4 specialisten van Saris 4×4 kunnen u hierbij helpen, met gedegen adviezen en deskundig personeel in onze werkplaats.
Voor meer informatie en advies kunt u altijd contact met ons opnemen.